بررسی عوامل مؤثر بر تلاش مالیاتی و پیشنهاد تدوین الگوی سیستم دینامیکی تلاش مالیاتی

author

  • فلیحی, نعمت
Abstract:

  تلاش مالیاتی [1] ، درصد تحقق درآمدهای مالیاتی اسمی را نشان می‌دهد. به بیان دیگر، اختلاف بین پایه مالیات اسمی و پایه مالیات تحقق یافته، نشان‌دهنده میزان تلاش مالیاتی بوده و زمانی که پایه مالیات اسمی برابر پایه مالیات تحقق یافته باشد، تلاش مالیاتی کامل اتفاق می‌افتد. در ادبیات اقتصادی و در مطالعات تجربی نسبت مالیات به درآمد ملی بعنوان تلاش مالیاتی لحاظ می‌گرد. متغیرهای تلاش مالیاتی به دو دسته تقسیم می‌شوند (Bird, 2002) : اول، متغیرهای طرف عرضه که شامل متغیرهایی نظیر درآمد سرانه، سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی، تورم، شاخص باز بودن اقتصاد و میزان تلاش دستگاه‌های جمع‌آوری کننده می‌باشد و در اغلب مطالعات سنتی مورد استفاد قرار می‌گیرد. دوم، متغیرهای طرف تقاضا که نقش نهادهای اجتماعی را توضیح می‌دهد و انگیزه ذاتی شهروندان در پرداخت مالیات و میزان اعتقاد مردم در بهره‌گیری از منافع پرداخت مالیات را حائز اهمیت می داند. مهمترین متغیرهای طرف تقاضا شامل متغیرهای اخلاق مالیاتی، اقتصاد سایه‌ای، فرار مالیاتی، و نابرابری توزیع درآمد می‌باشد. در این مقاله از دو روش برای بررسی تلاش مالیاتی استفاده می‌شود. روش اول، همان روش متداول در قریب به اتفاق مطالعات داخلی و خارجی است و مشتمل بر استفاده از الگوهای اقتصادسنجی است. در این روش، قسمتی از متغیرهای طرف عرضه مانند درآمد سرانه، سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی، تورم، رشد جمعیت لحاظ می‌شود و پس از تخمین الگو، تلاش مالیاتی بالقوه و شاخص تلاش مالیاتی در کل کشور و هفت استان تهران، گیلان، آذربایجان شرقی، خراسان، اصفهان، خوزستان و فارس و در پایه‌های مالیاتی مصرف، ثروت، درآمد و شرکت‌ها محاسبه می‌گردد. روش دوم، روش الگوی سیستم دینامیکی [2] می‌باشد که مقدمات تدوین الگو در این مطالعه و مزیت آن تشریح می‌گردد. این روش، ضعف الگوهای اقتصادسنجی را مرتفع می‌کند و قادر به بکارگیری اغلب متغیرهای طرف عرضه و طرف تقاضا می‌باشد و تدوین نهایی الگو می‌تواند در پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی مورد استفاده قرار گیرد.     [1] . Tax effort   [2] . System Dynamics Approach

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

«بررسی ظرفیت مالیاتی و تلاش مالیاتی در ایران»

این رساله به بررسی ظرفیت مالیاتی و تلاش مالیاتی در دوره 1386-1360 می پردازد. فصل اول این تحقیق به بیان تاریخچه ای از وضع مالیات و کلیات مربوطه می پردازد. در فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تحقیق ارائه می گردد. فصل سوم این رساله نیز مروری بر عملکرد نظام مالیاتی کشور دارد. در فصل چهارم تابع نسبت مالیاتی معرفی می شود و با برآورد آن، ظرفیت مالیاتی به صورت درصدی از تولید ناخالص داخلی محاسبه شده و در پای...

15 صفحه اول

اندازه‌گیری تلاش مالیاتی (مطالعه موردی کشورهای دارای درآمد متوسط)

مالیات ها از اصلی ترین منابع درآمدی دولت ها بوده به گونه ای که همواره اخذ مالیات از تمام ظرفیت های موجود در اقتصاد از دغدغه های اصلی اقتصاددانان و سیاست گذاران است. هدف از این مقاله برآورد ظرفیت مالیاتی و محاسبه تلاش مالیاتی در بین کشورهای با درآمد متوسط است. به این منظور از روش داده های تابلویی و دوره زمانی (2009- 1995) برای برآورد ضرایب مدل استفاده شده و سپس با استفاده از این ضرایب، تلاش مالی...

full text

بررسی عوامل موثر بر تلاش مالیاتی در ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه

دولت برای اجرای برنامه¬هایش نیازمند منابع درآمدی است، مالیات از جمله منابع حائز اهمیت درآمد¬های دولت می¬باشد که علاوه بر ویژگی درآمدی آن، مهم¬ترین ابزار سیاست مالی دولت است و نقش مهمی در دستیابی به اهداف اقتصادی مانند عدالت اجتماعی، بهبود توزیع درآمد، تخصیص منابع و ثبات اقتصادی ایفا می¬کند.از این رو هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر برتلاش مالیاتی در ایران و منتخبی از کشور¬های در حال توسعه بوده...

15 صفحه اول

اندازه گیری تلاش مالیاتی (مطالعه موردی کشورهای دارای درآمد متوسط)

مالیات ها از اصلی ترین منابع درآمدی دولت ها بوده به گونه ای که همواره اخذ مالیات از تمام ظرفیت های موجود در اقتصاد از دغدغه های اصلی اقتصاددانان و سیاست گذاران است. هدف از این مقاله برآورد ظرفیت مالیاتی و محاسبه تلاش مالیاتی در بین کشورهای با درآمد متوسط است. به این منظور از روش داده های تابلویی و دوره زمانی (2009- 1995) برای برآورد ضرایب مدل استفاده شده و سپس با استفاده از این ضرایب، تلاش مالی...

full text

تلاش مالیاتی در ایران و مقایسه آن با کشورهای منطقه سند چشم‌انداز

براساس سند چشم‌انداز افق 1404، ایران می‌کوشد در بین کشورهای منطقه جایگاه نخست توسعه اقتصادی را به‌دست آورد. در‌حالی‌که برای پیشرو بودن در منطقه نیز یکی از ویژگی‌های اساسی پنج‌گانه چشم‌انداز، سازمان مالیاتی کشور است. با نگاه‌هایی چنین بلند، سؤالی که مطرح است اینکه تلاش مالیاتی در ایران در مقایسه با کشورهای منطقه چه میزان بوده و در این مدت براساس این شاخص از چه جایگاهی برخوردار است. نتایج این پژو...

full text

برآورد تلاش مالیاتی در ایران و مقایسة آن با کشورهای در حال توسعة منتخب

این مقاله به‎بررسی ظرفیت مالیاتی ایران و مقایسة آن با 14 کشور در حال توسعة منتخب، شامل کشورهای اردن، الجزایر، مالزی، کنگو، نیکاراگوئه، هند، پاکستان، سریلانکا، پاراگوئه، تونس، پرو، ونزوئلا، فیلیپین و آفریقای جنوبی، می‎پردازد. در این راستا، الگوی نسبت مالیاتی تدوین و با به‎کارگیری روش رگرسیون‌های به‎‌ظاهر نامرتبط (SUR) و با استفاده از داده‎های پانل برای دورة (2002-1994) برآورد شده است. نتایج نشا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 1

pages  9- 41

publication date 2008-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023